بهرام بیضایی کارگردان نامدار سینما و تلویزیون بوده که در سن ۸۷ سالگی در ۵ دی ۱۳۱۷ بر اثر کهولت سن درگذشت وی از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۴۰۴ در عرصه کارگردانی فعالیت میکرد او ۱۳ فیلم سینمایی و بیش از ۴۰ نمایش تئاتر را کارگردانی کرده است بهرام بیضایی همسر مژده شمسایی بوده و دارای چهار فرزند به نامهای نیلوفر ، ارژنگ، نگار و نیاسان میباشد.
بیوگرافی بهرام بیضایی
بهرام بیضایی کارگردان سینما در ۵ دی ۱۳۱۷ در تهران متولد شد و تعلق به خانوادهای فرهنگی و هنری داشت که از همان کودکی زمینهی توجه او به ادبیات تاریخ و فرهنگ ایران را فراهم کرد.
علایق او از سنین جوانی به مطالعهی گسترده دربارهی تاریخ ایران اسطورهها و ادبیات کهن جلب شد و بهتدریج بهسمت هنرهای نمایشی گرایش یافت.
بیضایی تحصیلاتش را در رشته ادبیات فارسی ادامه داد اما بهزودی دریافت که تنها تحصیل در دانشگاه نمیتواند پاسخی کامل به شور و اشتیاق او برای خلق هنر باشد و همین باعث شد که بهسرعت وارد حوزههای نویسندگی نمایشنامهنویسی و فیلمسازی شود.
علاقهی عمیق او به فرهنگ و تاریخ ایران همیشه در آثارش نمایان بود و از همان آغاز بیضایی تلاش کرد تا این علاقه را در قالب هنر به تصویر بکشد.
بدین ترتیب بیضایی خیلی زود به جایگاه یک هنرمند مهم در زمینهی نمایش و سینما رسید بهگونهای که آثارش نهتنها محتوایی ادبی داشتند بلکه زبان هنری خاص و متفاوتی هم در اجرا و روایت ارائه میکردند.
****
آغاز فعالیت هنری و ورود به سینما
بهرام بیضایی فعالیت هنری خود را با تئاتر آغاز کرد و خیلی زود نوشتن نمایشنامههای خود را شروع نمود.
یکی از آثار مهم او در این دوره اثر عیار تنها بود که با بهرهگیری از اسطورهها و روایتهای تاریخی ایران سبکی نوآورانه در نمایشنامهنویسی ایران معرفی کرد و توجه بسیاری را به خود جلب نمود.
در دههی ۱۳۴۰ بیضایی به تدریس در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران روی آورد و همزمان به ساخت فیلمهای کوتاه و مستند پرداخت.
در همین دوره بود که او خود را بهعنوان یکی از معلمان برجستهی هنرهای نمایشی مطرح کرد و نقش اساسی در تربیت نسل جدید هنرمندان ایرانی ایفا نمود بسیاری از هنرمندان و کارگردانان برجستهی تئاتر و سینما شاگردان او بودهاند و از تجربهی نزدیکی با او بهره بردهاند.
بیوگرافی اصغر سمسارزاده و همسرش و فرزندان +عکس های جوانی
مارس 4, 2025
بیوگرافی بازیگر نقش پری سیما در ستایش و همسرش + عکس ها
آوریل 18, 2025
بیوگرافی امیر جعفری و همسرش کیست +شغل دوم
آگوست 3, 2025
بیوگرافی پرویز پرستویی و همسرش و فرزندان +عکس ها
ژوئن 27, 2025
اولین فیلم بلند سینمایی بیضایی رگبار در سال ۱۳۵۰ ساخته شد فیلمی که نگاه متفاوتی به مضامین اجتماعی و فرهنگی داشت و با وجود دشواریهای تولید بهسرانجام رسید و در جشنوارهها موفقیتهایی کسب کرد.
پس از آن بیضایی فیلمهای دیگری همچون کلاغ (۱۳۵۶)، چریکهی تارا (۱۳۵۷) و «مرگ یزدگرد (۱۳۶۰) ساخت.
هر یک از این آثار بهواسطهی استفادهی او از اسطوره و تاریخ ایران و زبان سینمایی منحصربهفردش جایگاه خاصی در تاریخ سینمای ایران یافتند.
سوابق در زمان انقلاب و آثار معروف
دههی ۱۳۵۰ برای بهرام بیضایی دوران فعالیتهای پربار در زمینهی فیلمسازی و تئاتر بود اما با وقوع انقلاب اسلامی در ایران و تغییراتِ فرهنگی و سیاسی پس از آن فضای هنری کشور دستخوش تحول شد.
بیضایی همچنان کارهایش را در تئاتر و سینما دنبال کرد ولی با محدودیتهای جدیدی روبهرو شد که بر نحوهی اکران و عرضه آثار او اثر گذاشت.
یکی از مهمترین آثار او در این دوره فیلم مرگ یزدگرد بود که بهدلیل موضوع تاریخی و اجتماعیاش با مشکلاتی در نمایش عمومی مواجه شد.
پس از انقلاب یکی از برجستهترین و تأثیرگذارترین کارهای او فیلم باشو، غریبه کوچک در بک لینک چیست؟ سال ۱۳۶۴ بود این اثر بهسرعت به یکی از ماندگارترین فیلمهای سینمای ایران تبدیل شد و داستان پسری جنگزده از جنوب ایران را روایت میکرد که به شمال کشور پناه میبرد.
فیلم با پرداختی انسانی و عمیق به موضوعات انسانی و همبستگی میان مردم در سطح ملی و بینالمللی مورد توجه قرار گرفت و همچنان بهعنوان یکی از شاهکارهای سینمای ایران شناخته میشود بیضایی در آثارش همواره دغدغههای اجتماعی فرهنگی و تاریخی را دنبال کرد.
او فراتر از یک کارگردان بود و آثارش را میگشود تا به هویت و مسائل بنیادین جامعه بپردازد و به نوعی زبان هنر را بهعنوان ابزار نقد و بازتاب شرایط جامعه بهکار گیرد.
ماجرای مهاجرت و تدریس
در سال ۱۳۵۲ بیضایی رسماً بهعنوان استاد دانشگاه تهران منصوب شد و تا سال ۱۳۶۰ در این دانشگاه مشغول آموزش نمایش و سینما بود.
نقش او در تربیت هنرمندان ایرانی بیبدیل بود و از طریق تدریس و راهنمایی نسلهای جدیدی از هنرمندان را به عرصهی هنر معرفی کرد شاگردان مشهور او شامل نامهای مطرحی در تئاتر و سینما بودهاند که هرکدام بهنحوی از تجربهی آموزش نزد او بهره بردهاند.
با افزایش محدودیتها برای هنرمندان در دههی ۱۳۶۰ و پسازآن بیضایی تصمیم به ترک ایران گرفت و در اواخر دههی ۱۳۸۰ به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد.
در آنجا به تدریس در دانشگاه استنفورد پرداخت و همچنان علاوه بر آموزش در ساخت فیلمها و اجرای نمایشها نیز فعال بود آثار بیضایی تا به امروز در جشنوارههای معتبر جهانی به نمایش درآمدهاند و همواره مورد توجه جامعهی هنری بینالمللی بودهاند.
مژده شمسایی همسر بهرام بیضایی
بهرام بیضایی دو بار ازدواج کرده است همسر اول او منیراعظم رامینفر نام داشت و بعد از چند سال فوت کرد و ایشان در سال ۱۳۷۱ با مژده شمسایی ازدواج کرد این کارگردان چهار فرزند به نام های نیلوفر ، ارژنگ، نگار و نیاسان دارد.
مژده شمسایی همسر بهرام بیضایی است او در سال ۱۳۴۶ در تهران به دنیا آمد مژده شمسایی از جوانی به بازیگری و تئاتر علاقمند بود که فعالیت حرفهای او از دهه ۱۳۶۰ آغاز شد او بیشتر بهعنوان بازیگر تئاتر شناخته میشود.
آشنایی و همکاری او با بهرام بیضایی از اوایل دهه ۱۳۷۰ شکل گرفت پس از آن در بسیاری از نمایشهای بیضایی حضور داشت.
او در اجراهای مهم و جدی تئاتری نقشآفرینی کرده است بازیهای او معمولاً نقشهای عمیق و مفهومی بودهاند.
مژده شمسایی در کنار بازیگری، در تمرین و آمادهسازی نمایشها نقش فعالی دارد همچنین او در برخی فیلمهای بهرام بیضایی نیز بازی کرده است.
